top of page
Search

ცხოველები, რომლებიც არც თუ ისე დიდი ხნის წინ გადაშენდნენ

Updated: Sep 23, 2021

ბუნებრივი გარემოებების ცვალებადობის გამო ბიოლოგიური სახეობები რიგ შემთხვევაში შესაძლოა სრულიად გადაშენდნენ, ან განიცადონ ცვლილებები.


თუმცა სამწუხაროდ, ზოგიერთი სახეობის განადგურებაში ადამიანის ხელიც ურევია.


ასე ხდებოდა რამოდენიმე საუკუნის წინაც, მაგალითად:


სტელარის ზღვის ძროხა, რომელიც გადაშენდა 1768 წელს, მისი აღმოჩენიდან მხოლოდ 30 წლის შემდეგ.


მათი სწრაფი განადგურება გამოწვეული იყო ადამიანების გადაჭარბებული ნადირობით, ზღვის ექსპედიციებისთვის ხორცის უზრუნველსაყოფად - ამბობდნენ, რომ 1 ზღვის ძროხა 30 დღის განმავლობაში კვებავდა მგზავრებით სავსე გემს.


 

დოდო, რომელიც ავსტრალიაში ბინადრობდა, გადაშენდა როგორც სახეობა, 1662 წლის შემდეგ მისი კვალი გაქრა.


ფრინველზე ნადირობდნენ მეზღვაურები და ასევე ქვეყანაში შემოყვანილი შინაური ცხოველები.



 

დიდი აუკი, რომელიც ბინადრობდა ჩრდილოეთ ატლანტიკურ სარტყელში და ესპანეთის ჩრდილოეთში - გაქრა 1844 წელს, მათი ბოლო წარმომადგენელი მოკლულ იქნა მონადირეების მიერ.



იყო ცრურწმენა, რომ ეს ფრინველი შტორმებს უკავშირდებოდა: როდესაც დიდი ქარიშხალი ჩნდებოდა, ადგილობრივებს სჯეროდათ, რომ აუკი იყო ჯადოქარი და იწვევდა ქარიშხალს, ამიტომ მათ კლავდნენ.

 


რაც შეეხება უკანასკნელ წლებში გადაშენებულ სახეობეს, ესენი არიან:



მოგზაური მტრედი, უკანასკნელი მოგზაური მტრედი ველურ ბუნებაში დაიღუპა დაახლოებით 1900 წლისთვის, ბოლო ცნობილი სახეობის წარმომადგენელი რომელიც მოშინაურებული იყო, დაიღუპა 1914 წელს.


მე -19 საუკუნისათვის მტრედის ხორცი ღარიბებისთვის იაფი საკვები იყო, რამაც მასიური ნადირობა გამოიწვია

 


ტასმანიური ვეფხვი, რომელიც ბინადრობდა ავსტრალიაში, ტასმანიასა და ახალ გვინეაში. უკანასკნელი ველური ტასმანიური ვეფხვი მოკლეს 1910 წლიდან 1920 წლამდე, ხოლო სახეობის უკანასკნელი წარმომადგენელი დაიღუპა ჰობარტის ზოოპარკში, ტასმანიაში 1936 წელს.


ითვლება, რომ მასზე ნადირობდნენ გადაშენებამდე, ასევე მის გარემოში შინაური ძაღლების გაჩენამ და დაავადებების გავრცელებამ შეუწყო ხელი სახეობის გაქრობას

 

ჩინური მდინარის დელფინი (ასევე ცნობილი როგორც ბაიძი) ბინადრობდა იანგცეში 20 მილიონი წლის განმავლობაში, მათი რიცხვი მკვეთრად შემცირდა 1950 -იანი წლებიდან მოყოლებული. მიუხედავად იმისა, რომ ოფიციალურად არ არის ჩაწერილი, როგორც გადაშენებული, 2002 წლის შემდეგ არავის უნახავს მდინარე იანძის დელფინი.


ჩინეთის ინდუსტრიალიზაციისას, მდინარე გამოიყენებოდა თევზაობის, ტრანსპორტირებისა და ჰიდროელექტროსადგურებისათვის, რამაც უდიდესი გავლენა მოახდინა ძუძუმწოვრებზე.

 


პირენეის იბექსი, ბინადრობდა ასევე ესპანეთში, იბერიის ნახევარკუნძულზე. თავდაპირველად მათი პოპულაცია აღწევდა 50,000- ს, მაგრამ იგი შემცირდა დაახლოებით 100 - მდე 1990 -იან წლებში.

მეცნიერებმა მოახდინეს პირენეის იბექსის კლონირება, რის გამოც იგი გახდა პირველი სახეობა, რომელიც აღარ უნდა გადაშენებულიყო, მაგრამ თიკანი დაბადებიდან მალევე დაიღუპა ფილტვის პრობლემის გამო.

ბოლო წარმომადგენელი დაიღუპა ჩრდილოეთ ესპანეთში სულ ცოტა ხნის წინ - 2000 წელს.


სახეობის გადაშენების ზუსტი მიზეზი უცნობია; მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ ფაქტორები მოიცავდა ბრაკონიერობას და სხვა ძუძუმწოვრებთან საკვებისგან გარემოში კონკურენციის შეუძლებლობას.

 

დასავლეთ აფრიკული შავი მარტორქა, 1930 -იან წლებში აქტიურად ტარდებოდა ღონისძიება სახეობების დასაცავად, მაგრამ მათი რიცხვი კვლავ მცირდებოდა. ბოლო დასავლეთ აფრიკული შავი მარტორქა ნახეს კამერუნში 2006 წელს. ოფიციალურად გადაშენებული 2011 წელს გამოცხადდა.


ზოგი თვლის, რომ მათ რქებს ჰქონდათ სამკურნალო თვისებები - თუმცა ამას მეცნიერული საფუძველი არ გააჩნდა - თუმცა ბრაკონიერებს ეგ არ აფერხებდა.

წყარო: https://bit.ly/3u8lcaL

565 views0 comments
bottom of page